- Hastanın odaya girişi, konuşması ve duruşu değerlendirilir.
- E-nabiz ve kendi kayıtlarımızdan hastalıkları ve kullandığı ilaçlar kontrol edilir.
- Düşük sesle boy, kilo, meslek gibi sorulara verdiği cevaba göre duyma kabaca kontrol edilir.
- Kişinin karşınızda hazır ola geçer pozisyonda kolları yere paralel şekilde ileri uzatması istenir bu şekilde duruş ve ellerdeki titremeye bakılır.
- Başını sağa-sola, aşağı yukarı hareket ettirmesi istenir bu şekilde boyun hareketleri kontrol edilir,
- Her iki kolu kanat gibi açar biz ise yukarıdan bastırırız bu şekilde direnci ve kol gücünü, elleri yukarı doğru kaldırır biz bastırırız bu şekilde el bileğini kontrol ederiz.
- Parmaklarını gererek açar bizde her 2 parmağı birbirine yaklaştırmaya çalışarak direncine bakarız,
- Kişiden bir elinin işaret parmağını burnuna değdirerek diğer elin işaret parmağına seri bir şekilde değdirmesi istenir. Aynı işlem diğer el ile yaptırılır. Daha sonra bir elinin işaret parmağı ile burnuna değdirip kendi işaret parmağımıza seri olarak değdirmesini isteriz bunu yaparken işaret parmağımızın yerini her seferde değiştirerek skotom olup olmadığını belirleyebiliriz. Santral skotom dahil(bizim için sanral 20 derece içi önemli) birçok görme, ortopedik ve nörolojik hastalıkta bunları yapamaz veya zorlanır.
- Kişide diyabetik nöropati veya retinopati varsa göz muayenesi normal olsa bile göz sevki isteyiniz.
- Hastadan bir elini tamamen açmasını, diğer el ile alkış çalar şekilde ve hemen arkasında el sırtı ile vurmasını isteriz. En önemli kısmı avuç ve el sırtı ile vururken aynı noktaya vurmalıdır. Bu kişinin gaz fren refleksleri için kaba bilgi verir. Her iki el ile yaptırılır. (Bunu çok yavaş yapan yaşlıları sevk bile etmeden araç kullanamazsın diyerek geri çeviriyorum.)
- Hastanın kolları açılır eline 2 kalem verilir. Kalem uçlarını birbirine değdirmesi istenir, her iki gözden biri tam görmüyorsa, serebellar bir problem varsa gözde derinlik duyusu kaybı varsa bunu yapamayacaktır.
- Hastanın tam karşısında durulur önce sağ elimiz ile bir kalem alınarak kollar açılır uzak noktadan içeri doğru getirilir, hastadan kalemi gördüğü zamanı söylenmesi istenir, bu diğer taraf ile de yapılır. Görme alanı sorunu olanların, görüş alanı bizimkine göre çok farklı olacaktır,
- Her iki elde para sayma hareketi yaptırılması birçok nörolojik hastalık belirtisi hakkında fikir verecektir.
- Hastada hazırol da gözlerini kapatması istenir, bu durumda hafifçe itelenir. Birçok serebellar hastalık için fikir verir.
- Hastada tek ayak üstünde durması istenir 3-5 saniye sonra bu durumda gözlerini kapatması istenir, diğer ayak içinde tekrar edilir bizlere birçok denge ve serebellar hastalık ile ilgili değerli bilgiler verir,
- Hastadan tek çizgi üzerinden hızla yürüyüp geri dönmesi istenir, buda ortopedik ve romatizmal hastalıklar hakkında değerli bilgiler verir.
- Kişiden sırtını bize dönmesini isteriz, kulak hizasında önce bir kulakta başparmağımız ile işaret parmağımızı hafifçe birbirine sürterek hangi kulakta duyduğunu sorarız, bunu diğer kulak ile tekrar ederiz, şüpheli durumlarda diyapozan ile rinne ve weber testi yaparak işitmeyi kontrol ederiz.
- Görme için 6 metre mesafedeki snellen eşeli ile rutin muayenesi de yapılır. Oda küçükse ayna ile mesafe büyütülerek yapılır. Birinci sınıf sürücüler her iki göz tam olmalıdır(en alt sırayı görmeli),ikinci grup sürücüler ise her iki göz 0.7(7.sırayı) ortalama olmalı, az gören 0.6(6.sıra) ise iyi gören en az 0.8(8.sıra) gibi,
Tüm bu muayenelerin sonucuna göre büyük oranda karar verebilirsiniz. Bu algoritma Dr. Behzat DEMİREL tarafından hazırlanmış olup önerileriniz ile geliştirilecektir.
Dr. Behzat DEMİREL